Kenniscentrum

Richtlijnen & Zorgstandaarden

Zorgstandaarden

Zorgstandaard Conversiestoornis
De Zorgstandaard Conversiestoornis (Kwaliteitsontwikkeling GGz, 2017) betreft zowel volwassenen als jeugdigen
De zorgstandaard conversiestoornis beschrijft vanuit het perspectief van patiënten en naasten wat onder goed professioneel handelen (goede zorg) wordt verstaan bij een functioneel-neurologisch symptoomstoornis / conversiestoornis. De meest actuele kennis vormt hierbij het uitgangspunt. Het gaat over kennis gebaseerd op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek (evidence based), maar ook over praktijkkennis (practice based) en de voorkeuren van patiënten en naasten (experience based).
Samenvatting Zorgstandaard Conversiestoornis

Zorgstandaard SOLK
De Zorgstandaard Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke klachten (SOLK)
De nieuwe Zorgstandaard SOLK biedt een maatstaf voor het minimale vereiste niveau van kwaliteit van zorg bij mensen met SOLK. Naast de inhoudelijke aspecten van zorg, behandelt de zorgstandaard ook hoe de zorg georganiseerd moet zijn. De zorgstandaard benadrukt: SOLK is een werkhypothese, geen diagnose. Daarnaast is een belangrijk uitgangspunt dat lichaam en geest niet zijn te scheiden. Voor zowel zorgverleners als voor patiënten dient dit het uitgangspunt te zijn van de behandeling.
De zorgstandaard SOLK bouwt voort op de multidisciplinaire richtlijn Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten en Somatoforme stoornissen en de daarvan afgeleide NHG-Standaard Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten.
Samenvatting Zorgstandaard SOLK
Samenvattingskaart Zorgstandaard SOLK

Oplegger Zorgstandaard SOLK en Zorgstandaard Chronische Pijn:
Hoe weet je bij chronische pijn welke Zorgstandaard je het best kunt volgen? Daar helpt deze Oplegger bij.

Zorgstandaard Chronische Pijn
Chronische pijn is een veelvoorkomend gezondheidsprobleem. Uit een grote Europese studie blijkt dat één op de vijf volwassen Europeanen lijdt aan chronische pijn. Bij 34% is de pijn zelfs zeer ernstig, zij 5 scoren een 8 of hoger op een 10-puntsschaal (waarbij 1 geen pijn betekent en 10 de ergst denkbare pijn, Breivik 2006). Chronische pijn veroorzaakt een hoge zorgconsumptie en een groot verlies aan arbeidscapaciteit.
Zorgstandaard Chronische Pijn versie 2017

GGz-standaarden

NHG-standaarden

Richtlijnen

Chronische Aangezichtspijn
Deze richtlijn is ontwikkeld op initiatief van de Nederlandse Vereniging van Hoofdpijnpatiënten, samen met 16 beroepsverenigingen. De richtlijn biedt aanknopingspunten voor goede zorg. Hoewel een aantal vormen van aangezichtspijn in de loop van de tijd minder ernstig wordt, kan aangezichtspijn ook zeer ernstig worden.  Het is van belang snel de juiste multidisciplinaire behandeling in te stellen.

Chronische bekkenpijn
Op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU) is door middel van een multidisciplinaire commissie de richtlijn voor chronische bekkenpijn tot stand gekomen. Deze dateert uit 2022 en biedt voor behandelaren, als verwijzers en patiënten handvatten om hulp te zoeken/bieden bij dit type klachten.

Chronische recidiverende hoofdpijn zonder neurologische afwijkingen
Richtlijn voor chronische recidiverende hoofdpijn zonder neurologische afwijkingen van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie. Deze richtlijn geldt niet voor recent (bij migraine 1ste aanval en bij spanningshoofdpijn eerste 3 maanden) ontstane hoofdpijn.

Chronische vermoeidheid
Met ondersteuning van het CBO hebben de volgende verenigingen een richtlijn CVS ontwikkeld: Nederlandse Internisten Vereniging, Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen, Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde, Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde, Nederlandse Vereniging voor Neurologie, Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, Nederlandse Vereniging voor Verzekeringsgeneeskunde en de Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve Therapie in samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap. Deze richtlijn  (chronisch vermoeidheidssyndroom) is gedateerd: 2013. Een recenter overzicht wordt gegeven in het in 2018 verschenen advies van de Gezondheidsraad. Een nieuwe richtlijn is in ontwikkeling.

Clinical practice Somatisch Symptoomstoornis en verwante stoornissen
De LVMP (Landelijke Vereniging Medische Psychologie) presenteert de Clinical practice Somatisch Symptoomstoornis en verwante stoornissen voor medisch-psychologische zorg van de somatisch symptoomstoornis en aanverwante stoornissen in het ziekenhuis. Dit handzame en klinisch toepasselijke document is relevant voor iedere psycholoog die werkzaam is in het ziekenhuis. Het mooie aan de clinical practice is dat deze tot stand is gekomen in nauwe samenspraak met meerdere patiëntenverenigingen (waaronder o.a. een panellid van het PatiëntenPanel ‘Aanhoudende lichamelijke klachten’), waardoor de benader- en behandelvisie goed afgestemd is op de behoeften en belevingen van de patiëntenpopulatie.
Bron.

Hypochondrie
Richtlijnen voor hypochondrie staan in de Multidisciplinaire Richtlijn Angststoornissen, uitgegeven door het Trimbosinstituut. In deze evidence based richtlijn vindt u adviezen, aanbevelingen en handelingsinstructies voor diagnostiek en behandeling van volwassen cliënten met hypochondrie.

Lage rugpijn
Deze Engelstalige NICE richtlijn geeft aanbevelingen voor het vroege management (zes weken-12 maanden) van patiënten met  aanhoudende niet specifieke lage rugpijn binnen de National Health Service in Engeland en Wales.

En de CBO richtlijn is een document met aanbeveling  en handelingsinstructies bij patiënten met a-specifieke lage rugpijn (algemeen).

De richtlijn van het Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie (KNGF) omvat het fysiotherapeutisch diagnostisch en therapeutisch proces bij patiënten met lage-rugpijn. Manuele therapie is buiten beschouwing gelaten omdat hiervoor specifieke kennis en vaardigheden noodzakelijk zijn.

Pijn syndroom, complex regionaal
Deze CBO richtlijn geeft aanbevelingen voor de dagelijkse praktijkvoering en berust op wetenschappelijk onderzoek en de aansluitende meningsvorming gericht op het vaststellen van goed medisch, paramedisch en psychologisch handelen bij patiënten met CRPS-I.
Daarnaast kun je ook kijken in de richtlijnendatabase (complex regionaal pijn syndroom)

Prikkelbare darm syndroom
In de richtlijn Nederlands Huisartsen Genootschap staan aanbevelingen voor diagnostiek en behandeling van volwassen patiënten met prikkelbare darmsyndroom (PDS) in de eerste en tweede lijn. De richtlijn gaat ook in op de behandeling door andere zorgverleners dan huisartsen zoals psychologen en diëtisten. Ook een aantal sociaal-economische aspecten van PDS komt aan bod.

De Engelstalige NICE richtlijn geeft aanbevelingen voor de behandeling en diagnostiek van mensen met PDS binnen de National Health Service in Engeland en Wales. Het gaat vooral in op  de verwijzing naar de tweede lijn, leefstijl adviezen, medicijnen en psychologische interventies.

SOLK bij kinderen
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) bij kinderen
In de definitieve-versie-richtlijn-SOLK   betrouwbare kennis over de diagnostiek en behandeling van somatisch onverklaarde lichamelijke klachten (SOLK) bij kinderen. Professionals in de jeugd-ggz krijgen inzicht in onder andere: klinisch beeld, etiologie, prevalentie, comorbiditeit, diagnostiek, behandeling, en beloop en prognose. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie heeft de teksten in samenwerking met experts en ervaringsdeskundigen opgesteld en spant zich in om de informatie zo actueel mogelijk te houden.

Informatie van expertgroep Somatisch-symptoomstoornis bij jeugdigen en adolescenten
Op deze pagina van de website van het Kenniscentrum kinder- en jeugdpsychiatrie vindt u betrouwbare kennis over de diagnose en behandeling van een somatisch-symptoomstoornis bij kinderen en adolescenten. Professionals in de jeugd-ggz krijgen inzicht in onder andere: klinisch beeld, etiologie, prevalentie, comorbiditeit, diagnostiek, behandeling, en beloop en prognose.

Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten en Somatoforme Stoornissen
De CBO richtlijn (multidisciplinair) Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) en Somatoforme Stoornissen, uitgegeven door het Trimbosinstituut, gaat in op diagnostiek, op het hanteren van patiëntprofielen en op het inzetten van behandeling en case-management volgens een stepped-care principe in diverse behandelsettingen. Behandelaars kunnen met deze richtlijn beslissingen nemen ten aanzien van diagnostiek, behandeling en case-management van SOLK en Somatoforme Klachten op basis van wetenschappelijke evidentie en/of good clinical practice.

De SOLK richtlijn van het Nederlands huisartsen genootschap biedt de huisarts handvatten hoe om te gaan met patiënten met klachten bij wie na medisch onderzoek geen ziekte of lichamelijke afwijking te vinden is.

Whiplash
De EBRO richtlijn geeft aanbevelingen voor de dagelijkse praktijkvoering en berust op wetenschappelijk onderzoek en de aansluitende meningsvorming gericht op het vaststellen van goed medisch, paramedisch en psychologisch handelen bij patiënten met Whiplash (WAD, graad I en II). De richtlijn biedt ook aanknopingspunten voor bijvoorbeeld transmurale afspraken of lokale protocollen ter bevordering van implementatie.