De SDQ is een korte screeningslijst die de aanwezigheid van psychosociale problemen, sterke kanten van het kind en de invloed van psychosociale problemen op het dagelijks functioneren meet.
- Onderwerp:
- ADHD, Depressie, Angst, Gedragsproblemen, Licht verstandelijk beperkte jeugd
- Doel:
- Effectmeting, Vroegsignalering
- Leeftijd:
- 2 tot en met 17 jaar
Doel
De SDQ meet psychosociale problematiek en vaardigheden bij kinderen en jongeren. Het gaat hier om een snelle screening: de verschillende domeinen worden zeer globaal onderzocht.
Doelgroep
Kinderen en jongeren van 2 tot en met 16 jaar.
Materialen
- Vragenlijst voor ouders en leerkrachten en dagleidsters over kinderen van 2 tot 4 jaar
- Vragenlijst voor ouders en leerkrachten over kinderen van 4 tot en met 16 jaar
- Vragenlijst voor jongeren van 11 tot en met 16 jaar
- Scoringsmal
- Scoringsprogramma
Gebruik
De SDQ bevat 25 items, onderverdeeld in vijf subschalen: hyperactiviteit/aandachtstekort; emotionele problemen ;problemen met leeftijdsgenoten; gedragsproblemen; prosociaal gedrag.
Er wordt een totale probleemscore gemeten en een score op elke subschaal. De vragen worden beantwoord met 'niet waar', 'een beetje waar' of 'zeker waar'. Voorbeelden van vragen zijn 'Ik word erg boos en ben vaak driftig' en 'Ik ben aardig tegen jongere kinderen'.
Daarnaast is er een impactschaal. Deze schaal geeft informatie over de intensiteit en duur van de waargenomen moeilijkheden, het dagelijks functioneren en de gevolgen voor de omgeving. Ook kan per versie voor een follow-up-variant worden gekozen wanneer herhaalde afname gewenst is, bijvoorbeeld na een behandeling.
Ouders en leraren vullen de SDQ in. Jongeren vanaf 11 jaar vullen de lijst doorgaans in onder begeleiding van iemand. Deze persoon kan toelichting geven, eventuele onduidelijkheden oplossen en zorgen voor een omgeving waarin de jongere de vragenlijst zorgvuldig en volledig kan invullen.
Afname duurt ongeveer een kwartier.
Het wordt aanbevolen de SDQ door minimaal twee informanten te laten invullen, bij voorkeur een ouder en leerkracht.
Routine Outcome Monitoring (ROM)
Dit instrument wordt al gebruikt om een Reliable Change Index (RCI) te berekenen. Een Reliable Change Index brengt voor een specifieke cliënt in kaart wat het effect is van de hulpverlening. Meer uitleg over de RCI vind je in de publicatie Harmonisatie outcome in jeugdhulp, jeugdgezondheidszorg, jeugdbescherming en jeugdreclassering.
Met deze RCI-calculators, ontwikkeld door het Nederlands Jeugdinstituut en Praktikon, kun je voor dit instrument de RCI van cliënten berekenen:
Beoordeeld door COTAN
Dit instrument is beoordeeld door de Commissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN) van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP). Deze commissie beoordeelt de kwaliteit van psychodiagnostische instrumenten in Nederland.
Let op: Enkel het feit dat een instrument door de COTAN is beoordeeld zegt nog weinig over de kwaliteit. Die wordt bepaald door de hoogte van het oordeel onvoldoende, voldoende of goed op zeven criteria.
Tip: Veel universiteitsbibliotheken bieden toegang tot informatie uit de COTAN. Kijk op de site van de bibliotheek of je via die weg toegang kunt krijgen. Overige gebruikers kunnen een losse beoordeling kopen of een abonnement afsluiten.
Bestellen en meer informatie
De Nederlandstalige versie van de SDQ is gratis te downloaden via Sdqinfo.org. De vragenlijst is ook beschikbaar in andere talen.
TNO heeft voor de jeugdgezondheidszorg een handleiding voor het gebruik van de SDQ bij jongeren van 12 tot en met 17 jaar.