Transculturele psychiatrie

Het beoefenen van psychiatrie bij mensen uit andere culturen plaatst de hulpverlener voor aparte problemen. Deze rubriek biedt u algemene achtergronden en informatie. De patiënt zelf is en blijft uiteraard de belangrijkste informatiebron voor de wereld waarin hij leeft en waaruit hij komt.

• Najaarssymposium afdeling transculturele psychiatrie NVvP

  Twee coryfeeën uit de Franse etnopsychiatrie, Prof. Moro en Dr. Sturm, bezoeken ons land voor een tweedaags event waarin zij de hoofdrol vervullen. Het is een mooie kans om geïnformeerd te raken over de ontwikkelingen in het Franse transcultureel psychiatrische denken. Op vrijdag 15 december zijn er lezingen van Rose Marie Moro en anderen over het Franse etnopsychiatrische denken, gevolgd door acht workshops. Op zaterdag 16 december vindt voor een kleinere groep een masterclass plaats onder leiding van Gesine Sturm, waarin casuïstiek besproken zal worden en er verdiepend en in oefensessies kennisgemaakt kan worden met de aanpak van de etnopsychiatrie.
  15 dec 2017; locatie: De Nieuwe KHL/Lloyd hotel te Amsterdam
  16 dec 2017; locatie: Kasteel Endegeest, Oegstgeest

• Vijfde wereldcongres van de World Association of Cultural Psychiatry

  Achieving global mental health equity: making cultural psychiatry count
  Toonaangevende internationaal congres op het terrein van de culturele psychiatrie.
  Momenteel kunnen er abstracts ingediend worden. 
  Precongres: 10 oktober 2018
  Congres 11-13 oktober 2018
  Columbia University, Morningside Campus, New York, USA.

• Culturele formulering DSM IV-TR, APA

  Video met powerpointdia's van een lezing van Francis Lu uit 2006 over de culturele formulering, een methode om de socioculturele context van een patiënt in kaart te brengen.

• Cultuurgebonden psychiatrische syndromen

  U vindt hier enige startinformatie over psychiatrische syndromen waarvan wordt verondersteld dat ze cultuur- of regiogebonden zijn.

• Culturele interviews

  Deze Nederlandse webpagina geeft informatie over het Cultureel Interview en het Cultural Formulation Interview en een overzicht van de verschillende versies, onderzoek en van publicaties.

• Cultural Formulation Interviews (CFI) DSM-5, APA

  Uitleg (video) over het Cultural Formulation Interview door Neil Aggarwal, MD, Center of Excellence for Cultural Competence, New York State Psychiatric Institute.

• Psychofarmaca en etniciteit

  Engelstalige site met groeiende informatie over alles wat bekend is over de psychofarmacologie van verschillende etnische groepen. Gezocht kan worden op generieke namen van geneesmiddelen, maar ook op land of etnische groep.

• Intercultureel addendum angststoornissen

  Dit was het eerste intercultureel addendum dat in Nederland werd gemaakt als aanvulling op bestaande richtlijnen. Het is online niet in te zien en als gedrukt exemplaar niet meer verkrijgbaar.

• Intercultureel addendum depressie

  Intercultureel addendum uit 2012 bij de multidisciplinaire Nederlandse richtlijn depressie.

• Cultuursensitief addendum bij de multidisciplinaire richtlijn schizofrenie

  Aanvulling op de multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie door het Trimbos-instituut met tal van partners. Het addendum is te bestellen, maar niet online direct toegankelijk.

• Culturele competenties voor psychologen

  De Guidelines for Providers of Psychological Services to Ethnic, Linguistic, and Culturally Diverse Populations van de American Psychological Association (APA) over culturele competenties van psychologen.

• Taal

  Welke taal wordt waar gesproken?

• World Values Survey

  Achtergrondinformatie over basale normen, waarden en opvattingen van de algemene bevolking in meer dan honderd landen.

• Asielbeleid

  Informatie, opgesteld door het ministerie van Buitenlandse Zaken, over asielbeleid, de landen van herkomst en vergunningen. 

• Central Intelligence Agency (CIA): The World Factbook

  Geschikt om snel een algemene indruk te krijgen over een bepaald land.

• Amnesty International Library

  Mensenrechteninformatie per land en regio.

• Library of Congress: Country Studies

  Uitvoerige informatie omtrent de sociale, culturele, economische, politieke, militaire en historische achtergronden van veel landen.

• Project Atlas

  Het Atlas-project is een initiatief van het Department of Mental Health and Substance Dependence van de WHO te Genève. De Country Profiles on Mental Health Resources is een database met veel gegevens over de ggz per land of per regio.

Het beste internationale handboek op dit moment:
Russell F. Lim, (red.), 2014, Clinical manual of cultural psychiatry (2de ed.).
American Psychiatric Publishing, Washington.

De recentste 'state-of-the-art' op het gebied van de etnopsychofarmacologie:
Chee H. Ng et al., (red.) 2013, Ethnopsychopharmacology. Advances in Current Practice.
Cambridge University Press, Cambridge.

De beste Nederlandse handboeken op dit moment:
J de Jong & S.Colijn (red), 2010.
Handboek Culturele Psychiatrie en Psychotherapie.
De Tijdstroom, Utrecht.

F Kortmann, 2016, Culturele competenties in psychiatrie en psychologie.
Koninklijke van Gorcum, Assen.

• Transcultural Psychiatry

  Een internationaal en interdisciplinair tijdschrift (v/h Transcultural Psychiatric Research Review) dat 4x per jaar verschijnt. Slaat een brug tussen clinici die werken in multiculturele settings en onderzoekers. Het publiceert oorspronkelijk onderzoek, klinische verslagen, overzichtsartikelen, symposiumverslagen, boekbesprekingen en aankondigingen.

• Culture, Medicine and Psychiatry

  Een internationaal en interdisciplinair forum voor verschillende professionals, zoals medische en psychiatrische antropologie, transculturele psychiatrie, sociologie en epidemiologie. Verschijnt vier keer per jaar. Het publiceert oorspronkelijk onderzoek en theoretische stukken op genoemde terreinen.

• International Journal of Culture and Mental Health

  Internationaal peer-reviewed tijdschrift, verschijnt vier keer per jaar  met reviews, empirische studies en boekbesprekingen.

• World Cultural Psychiatry Research Review

  Het officiële wetenschappelijke tijdschrift van de World Association of Cultural Psychiatry. Verschijnt vier keer per jaar, artikelen zijn full text en gratis in te zien.

• Ethnopsy

  Een onregelmatig verschijnend, Franstalig etnopsychiatrisch tijdschrift. De bijdragen hebben vaak een sterk theoretisch karakter, maar u vindt er ook empirische studies over (veelal) Franse minderheidsgroepen.

Nationaal

• DACA

  Het Diagnose Advies Centrum Allochtonen (DACA) biedt culturele psychiatrische consultatie aan verwijzers van binnen en buiten de ggz.  

• Cogis

  Cogis is het kennisinstituut voor de sociale en psychische gevolgen van oorlog, vervolging en geweld.

• Pharos

  Pharos is het landelijk expertisecentrum gezondheidsverschillen.
  Van oudsher hebben zij veel aandacht voor vluchtelingen en migranten.
   

Internationaal

• Division of social and transcultural psychiatry, McGill University (Quebec, Canada)

  Een toonaangevend internationaal centrum voor transculturele psychiatrie.

• Centre Georges Devereux, Parijs

  Het Franse kenniscentrum voor etnopsychiatrie (Franstalige site).

• Agenda

  Lezingen/cursussen en overige activiteiten op het gebied van interculturele zorg.

• E-learningmodule over Interculturele competenties (Nederlandstalig; niet gratis)

  Deze module is gebaseerd op het bij de cursus behorende handboek Grondslagen van interculturele communicatie van Shadid en bestaat uit de volgende 7 thema’s:
  1. Cultuur en verandering;  2. Culturele diversiteit;  3. Verbale communicatie;  4. Non-verbale communicatie;  5. Beeldvorming;  6. Media en vooroordelen;  7. Interculturalisatie en competenties

• E-learningmodule over diversiteit (Engelstalig; gratis)

  In deze (introductie-)module leert men enkele centrale begrippen kennen.

• E-learningmodules over vluchtelingen en 'global health' (Engelstalig & Franstalig; gratis)

  Each module is authored by an expert in the field and organized with competency-based learning objectives, interactive case studies, core learning content, video case discussions and links to additional on-line resources.

Nationaal

• Afdeling Transculturele Psychiatrie van de NVvP

  De afdeling Transculturele Psychiatrie van de NVvP richt zich op aandacht voor en bepleiten van cultuursensitieve zorg binnen de psychiatrie in Nederland en wereldwijd, vooral binnen de beroepsgroep van psychiaters.

• Sectie interculturalisatie van het NIP

  De sectie Interculturalisatie van het Nederlands Instituut van Psychologen stelt zich ten doel handvatten aan te reiken om de praktijk van de psychologie meer geschikt te maken voor het werken in een bredere context en meer professioneel om te gaan met etnische en culturele diversiteit. Daarnaast beoogt de sectie een bijdrage te leveren aan het vergroten van de culturele sensitiviteit en sociale verantwoordelijkheid onder professionele psychologen.

Internationaal

• World Association of Cultural Psychiatry

  The purpose of WACP is to bring together psychiatrists, mental health workers, and social and behavioral scientists, whose main focus and interests are related to cultural psychiatry and mental health, for the purpose of working together to increase the availability and effectiveness of clinical services for diverse peoples and populations throughout the world.

• WPA-sectie transculturele psychiatrie

  Site van de transculturele psychiatrie-sectie van de World Psychiatric Association.

• Society for the Study of Psychiatry and Culture (SSPC)

  Een belangrijke vereniging, actief binnen de transculturele psychiatrie. Jaarlijks organiseren ze een congres (zie hierboven onder Congres). De meeste leden zijn transculturele psychiaters uit de VS, maar ook internationale leden zijn welkom.

• Beschermende Woonvorm Oase/El Waha

  Een cultuurspecifieke Beschermde Woonvorm voor Marokkaanse mannen.

• Centrum 45

  Behandeling van vluchtelingen en asielzoekers met ernstige psychische problematiek als gevolg van traumatische ervaringen.

• Evenaar, GGZ Drenthe

  De Evenaar is een expertisecentrum voor mensen met psychiatrische problematiek én een andere culturele achtergrond. De Evenaar biedt zorg aan deze cliënten en ondersteunt hulpverleners vanuit hun specifieke expertise.

• Equator Foundation

  Behandelcentrum bedoeld voor vluchtelingen, asielzoekers en slachtofffers van mensenhandel en recent seksueel geweld met psychische klachten die verband houden met ondergaan geweld of systematische onderdrukking.

• I-psy

  De grootste aanbieder van interculturele psychiatrie in Nederland. Vestigingen door het hele land.  

• NOAGG

  Centrum voor Transculturele Geestelijke Gezondheidszorg. Ambulante hulpverlening voor niet-westerse allochtonen met diverse vestigingen in het land.

• Nusantara

  Intra-, semi- en extramurale voorzieningen van zorg, verpleging en dienstverlening voor ouderen uit het voormalig Nederlands-Indië of het huidige Indonesië maar tevens die ouderen die nauw verwant zijn aan of zich nauw verwant voelen met het culturele erfgoed van voormalig Nederlands-Indië. Van psychogeriatrie tot gerontopsychiatrie.

• Osperon

  Osperon is een instelling in de regio Den Bosch die gespecialiseerd is in traumabehandeling en interculturele hulpverlening.

• Phoenix

  Phoenix is een psychiatrische klinische afdeling van Pro Persona waar asielzoekers en vluchtelingen worden behandeld voor ernstige psychiatrische problemen.

• PILOTS database, the: PTSS-literatuur

  Database van het National Center for PTSD om wereldwijd traumatische-stressliteratuur op te sporen. In de PILOTS zitten zo'n 22.000 artikelen over PTSD.

• Psychotraumanet

  Psychotraumanet is de toegangspoort naar informatie over ingrijpende gebeurtenissen.
  U vindt er (wetenschappelijke) artikelen, interviews, film- en geluidsfragmenten en nieuws uit de media.

• Ambtsberichten

  Een zeer uitgebreide omschrijving, opgesteld door het Ministerie van Buitenlandse Zaken over de situatie in landen van waaruit asielzoekers naar Nederland komen. Deze informatie wordt door de overheid gebruikt in het kader van de beoordeling van het al dan niet toelaten van asielzoekers.

• Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)

  De site van de IND met wetenswaardigheden over procedures en wettelijke regelingen.

• Immigratie, integratie en inburgering

  Informatieve site van de Rijksoverheid over asielbeleid, immigratie, remigratie, terugkeer vreemdelingen, discriminatie, eergerelateerd geweld en inburgeringskwesties.

• Procedures vreemdenlingenrecht

  Handige informatie over onder meer gezinshereniging, naturalisatie, asiel aanvragen, verblijfsvergunning, vreemdelingenbewaring.

• Taskforce vluchtelingen NVvP

  Aanspreekpunt voor leden alsook voor belanghebbende (hulp-)organisaties waar men terechtkan met vragen en verzoeken rondom vluchtelingen en psychiatrie. Men kan specialistische expertise inzetten.

• UNHCR: the UN Refugee Agency

  Het vluchtelingenorgaan van de Verenigde Naties. Met onder meer het laatste vluchtelingennieuws, veel statistieken, kaarten, vluchtelingengegevens per land en publicaties.

• Internationale feest en gedenkdagen

  Internationale kalender met de belangrijkste feest- en gedenkdagen van de belangrijkste religies.
  Ook is er een korte beschrijving beschikbaar van de betekenis is van die dagen.

• Interculturele communicatie

  Goede startsite over dit onderwerp.

• Nieuwsgroep

  De McGill University riep in 1998 deze Transcultural Psychiatry Mailing List/Discussion Group in het leven: The forum was conceived to provide an opportunity for members to discuss material related to transcultural psychiatry.

• Stichting Pelita

  Maatschappelijk werk ten behoeve van oorlogs- en geweldservaringen binnen de Indische en Molukse gemeenschappen.